Σε κρίσιμη φάση το Ουκρανικό: Το τελεσίγραφο των ΗΠΑ - Με την πλάτη στον τοίχο ο Ζελένσκι
Στην τελική τους φάση φαίνεται πως μπαίνουν οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για το σχέδιο Τραμπ - Οι ΗΠΑ αναμένουν απάντηση από Ζελένσκι εντός των επόμενων ημερών.
Οι ειρηνευτικές πρωτοβουλίες της Ουάσιγκτον για τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας, σε συνδυασμό με τις ολοένα αυξανόμενες πιέσεις του Ντόναλντ Τραμπ προς το Κίεβο και τον Ουκρανό πρόεδρο, διαμορφώνουν ένα νέο και ιδιαίτερα εύθραυστο διπλωματικό σκηνικό.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με μια προτεινόμενη συμφωνία που αγγίζει ζητήματα εδαφικής ακεραιότητας, ενώ την ίδια ώρα δέχεται κριτική για τη μη διεξαγωγή εκλογών υπό το καθεστώς στρατιωτικού νόμου. Σε μια περίοδο έντονων ανακατατάξεων και διαφοροποιήσεων εντός της Δύσης, το ουκρανικό ζήτημα εισέρχεται σε μια από τις πιο κρίσιμες καμπές από την έναρξη της ρωσικής εισβολής.
Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, όπως το χθεσινό άρθρο των Financial Times, Αμερικανοί απεσταλμένοι –μεταξύ τους ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ– κάλεσαν τον Ζελένσκι να απαντήσει εντός λίγων ημερών στην αμερικανική πρόταση. Το χρονοδιάγραμμα που μεταφέρθηκε στο Κίεβο προβλέπει ακόμη και επίτευξη συμφωνίας «μέχρι τα Χριστούγεννα», σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές.
Το αρχικό αμερικανικό σχέδιο, 28 σημείων, προέβλεπε παραχώρηση ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία έναντι ακόμη ασαφών εγγυήσεων ασφαλείας από τις ΗΠΑ — μια βάση συζήτησης που προκάλεσε έντονο προβληματισμό τόσο στο Κίεβο όσο και σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Μετά από διαβουλεύσεις το έγγραφο έχει περιοριστεί σε 20 σημεία, αν και τα δύο πιο κρίσιμα ζητήματα —το εδαφικό και το είδος των εγγυήσεων— παραμένουν άλυτα.
«Έτοιμος για εκλογές» δηλώνει ο Ζελένσκι μετά τις πιέσεις Τραμπ
Ως απάντηση στην κριτική του Ντόναλντ Τραμπ, ο Ζελένσκι τόνισε ότι είναι «έτοιμος για εκλογές», επισημαίνοντας πως αυτές θα μπορούσαν να διεξαχθούν εντός 60–90 ημερών, υπό την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλιστεί η ασφάλεια της διαδικασίας. Παράλληλα, έκανε γνωστό ότι θα ζητήσει από τη Βουλή την προετοιμασία νομοθετικής ρύθμισης που θα επιτρέψει την εκλογική διαδικασία ενόσω ισχύει ο στρατιωτικός νόμος.
Ο Τραμπ είχε προηγουμένως καλέσει το Κίεβο να δεχθεί τη συμφωνία της Ουάσινγκτον, προκαλώντας αντιδράσεις στην Ευρώπη, όπου κυβερνήσεις θεωρούν ότι το προτεινόμενο πλαίσιο ευνοεί δυσανάλογα τη Μόσχα. Ο Ζελένσκι, ο οποίος περιόδευσε σε Λονδίνο, Βρυξέλλες και Ρώμη αναζητώντας κοινή ευρωπαϊκή θέση, ξεκαθάρισε ότι ούτε νομικά ούτε ηθικά μπορεί να παραχωρήσει ουκρανικά εδάφη, επικαλούμενος το σύνταγμα και τις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Παράλληλα, επισήμανε πως δεν έχει λάβει σαφείς δεσμεύσεις από τους συμμάχους για το πώς θα αντιδρούσαν σε περίπτωση νέας ρωσικής επίθεσης μετά την υπογραφή συμφωνίας.
Στο στόχαστρο του Τραμπ η Ευρώπη
Ο Ντόναλντ Τραμπ κατηγορεί τους Ευρωπαίους ότι «μιλούν αλλά δεν προσφέρουν αρκετά», ενώ χαρακτηρίζει τη Ρωσία «διαπραγματευτικά ισχυρότερη». Παράλληλα, επιτίθεται στον Ζελένσκι για τη μη διεξαγωγή εκλογών, υποστηρίζοντας ότι «ο πόλεμος δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία».
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος υποστηρίζει ότι Πούτιν και Ζελένσκι «μισούν πραγματικά ο ένας τον άλλον», γεγονός που -όπως λέει- δυσκολεύει τις συνομιλίες. Παρότι τονίζει ότι στο παρελθόν έχει συμβάλει στον τερματισμό «οκτώ πολέμων», χαρακτηρίζει την ουκρανική σύγκρουση από τις πιο περίπλοκες.
Η στάση της Μόσχας
Από την πλευρά της, η Ρωσία συνεχίζει να υποστηρίζει ότι το Ντονμπάς αποτελεί «ιστορικό ρωσικό έδαφος», με τον Βλαντίμιρ Πούτιν να επαναλαμβάνει σκληρές θέσεις που περιπλέκουν ακόμη περισσότερο τις συζητήσεις για πιθανή συμφωνία.